Skrzywienie kręgosłupa, zwane często "bocznym skrzywieniem kręgosłupa". Wbrew tej nazwie, skolioza nie jest jedynie bocznym skrzywieniem, a trójpłaszczyznowym.
Skoliozą określa się zniekształcenie wynoszące ponad 10° w płaszczyźnie czołowej. Do określania stopnia zniekształcenia wykorzystuje się metodę Cobba.
Skolioza rozpatrywana jest jako trójpłaszczyznowe zniekształcenie kręgosłupa. Obejmuje ono:
skrzywienie w płaszczyźnie czołowej (boczne skrzywienie kręgosłupa);
skrzywienie w płaszczyźnie strzałkowej (lordo- lub kifo- skolioza);
skrzywienie w płaszczyźnie poziomej (rotacja i torsja kręgów).
Pomimo wielu hipotez próbujących wyjaśnić przyczynę powstawania skoliozy strukturalnej, nadal 85% z nich stanowią skoliozy idiopatyczne (czyli o nieznanej przyczynie). Wiadomo jednak, że jej przyczyną nie jest zła postawa lub niewłaściwe nawyki jedzenia i siedzenia, ani noszenie teczki lub plecaka w jednym ręku.
Objawami skoliozy, które można zauważyć bez badania radiologicznego są:
wygięcie kręgosłupa na bok; zwykle w części piersiowej i w prawo; najbardziej widoczne przy pochyleniu do przodu;
wystawanie barku do przodu i ku górze z jednej strony;
asymetria trójkątów taliowych;
czasami przemieszczenie jednego z bioder ku górze i do przodu;
trudności we właściwym dopasowaniu odzieży;
wystawanie do tyłu jednej strony klatki piersiowej (garb żebrowy); najbardziej widoczne przy pochyleniu do przodu;
wyboczenie tułowia;
wał lędźwiowy;
u dziewcząt cofnięcie jednej piersi i sprawianie wrażenia, że jest mniejsza;
Nie należy mylić skoliozy z wadą postawy (postawą skoliotyczną), którą można łatwo skorygować w pozycji wyprostowanej. Jeśli plecy dziecka nie są proste, mimo że stara się ono stać tak prosto, jak to możliwe, wtedy uznaje się, że ma skoliozę.
Ze względu na występowanie skolioz w różnych okresach wzrostu dziecka
skrzywienia wczesnodziecięce (niemowlęce) – od 0 do 3 roku życia
ustępujące - charakteryzujące się zanikaniem skrzywienia wraz z wiekiem, często jeszcze w pierwszym roku życia
postępujące - deformacja wzrasta z wiekiem
złośliwe - bardzo szybko narastająca deformacja (np. wzrost o 50 stopni w przeciągu 4 miesięcy)
łagodne - charakteryzujące się powolnym wzrostem deformacji a czasem nawet fazą zmniejszenia się skrzywienia przed ponownym pogorszeniem
skrzywienia dziecięce – od 3 do 8 roku życia
skrzywienia dorastających – występują w okresie pokwitania
