Programy aktywności – Świadomość Ciała, Kontakt i Komunikacja opracowane przez Mariannę Knill i Christophera Knilla.
Programy mogą być skutecznie stosowane w pracy z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi o różnych poziomach rozwoju intelektualnego i z różnymi rodzajami niesprawności fizycznej.
Proponowane programy stanowią ramy, dzięki którym rozwija się kontakt społeczny, ruch i zabawa. Programy mogą być stosowane przez każdą osobę, która ma regularny kontakt z dzieckiem. Można je wykonywać codziennie i jeśli to możliwe o tej samej porze dnia. Podstawą jest to, że dziecku jest dane inne niż do tej pory zaplanowane i systematyczne, doświadczenie ruchów takich jak: naciskanie i kulanie przedmiotów, obracanie ich, pocieranie ich, przekładanie różnych rzeczy z ręki do ręki itp. Dziecko musi być świadome wykorzystywania swoich rąk, nóg, ust, ramion, stóp i całego swojego ciała podczas używania ich w tak prostych czynnościach jak jedzenie i ubieranie oraz podczas zabawy i w komunikacji z innymi.
Do programów dołączone są kasety ze specjalnie skomponowaną muzyką, która powinna towarzyszyć wszystkim aktywnościom.
Dziecku pomaga to, że terapeuta używa głosu, śpiewa lub mówi wyraźnie i melodyjnie, akompaniuje każdej aktywności. Każdy ruch dziecka jest wspierany przez specjalny akompaniament muzyczny, będący sygnałem konkretnej aktywności. Dzięki słuchaniu specjalnego tonu na początku i na końcu każdego programu dziecko stopniowo uczy się rozpoznawać sytuację a to przygotowuje do łączenia jej z określoną aktywnością.
Opis programów. Są cztery programy oraz program wprowadzający i specjalny program SPH (dla dzieci niepełnosprawnych fizycznie).
Aktywności zawarte w każdym programie następują kolejno po sobie. Mogą być wykorzystane do pracy z dziećmi fizycznie upośledzonymi, niesłyszącymi i/lub niewidomymi, oraz z dziećmi z którymi trudno jest nawiązać kontakt (z cechami autystycznymi lub psychotycznymi).
Program wprowadzający – 8 minut. Kołysanie Wymachiwanie rękoma Pocieranie dłoni Klaskanie Głaskanie głowy Głaskanie brzucha Relaksacja
Ten program potrzebny jest po to, aby móc określić ramy programowe dla tych dzieci, które są hiperaktywne, bardzo małe albo mają niewystarczającą koncentrację uwagi aby uczestniczyć w programie pierwszym lub drugim. Przeznaczony jest również do pracy z dziećmi autystycznymi lub psychotycznymi.
Program I – 15 minut. Kołysanie Wymachiwanie rękoma Zginanie i rozprostowanie rąk Pocieranie dłoni Zaciskanie i otwieranie dłoni Ruchy palców Klaskanie Głaskanie głowy Głaskanie policzków Głaskanie łokci Głaskanie brzucha Przewracanie się ( padanie ) Relaksacja
Program 2 – 15 minut. Kołysanie Klaskanie Głaskanie brzucha Głaskanie ud Głaskanie kolan Głaskanie palców u nogi Wiosłowanie Pocieranie stóp Poruszanie palcami u stóp Poruszanie nogami Leżenie na plecach Obracanie się z pleców na bok Obracanie się z pleców na brzuch Relaksacja
Do wykonywania aktywności opisanych w 1 i 2 programie używane są różne części ciała w różny sposób.
Program 3 – 20 minut. Leżenie na brzuchu Leżenie na plecach Obracanie się z pleców na brzuch Obracanie się z brzucha na plecy Poruszanie nogami Czołganie się na brzuchu Raczkowanie Klęczenie i spacerowanie na kolanach Upadanie z pozycji klęczącej Odpychanie i przyciąganie Relaksacja
Przeprowadzenie tego programu wymaga znacznie więcej świadomości społecznej dziecka ruchliwości i koordynacji.
Program 4 – 20 minut. Leżenie na brzuchu Leżenie na brzuchu i mruganie oczyma Leżenie na plecach z rękoma wokół karku Poruszanie nogami (jazda rowerem) Odbijanie się na siedzeniu Ślizganie się na siedzeniu Podnoszenie się i stanie bez ruchu Podnoszenie ramion – jednego a potem obu jednocześnie Podnoszenie jednocześnie jednej ręki i jednej nogi Stawanie przed kimś Podbieganie do – odbieganie od Spacerowanie – szybko i delikatnie Spacerowanie – wolno i ciężko Spacerowanie – wolno i delikatnie ( po cichu) Dwa i dwa (znajdź partnera) Odpychanie i przyciąganie Dowolne ruchy Taniec
Program ten pomyślany jest jako aktywność grupowa. Wymaga odpowiedniego poziomu świadomości ciała, większej samokontroli, wyższego poziomu rozumienia pojęciowego, koncentracji.
Program SPH – 25 minut. Kołysanie -pr. 1 i 2 Wymachiwanie rękoma – pr. 1 Pocieranie dłoni – pr. 1 Zaciskanie i otwieranie dłoni – pr. 1 Klaskanie – pr.1 i 2 Głaskanie policzków – pr. 1 Głaskanie brzucha – pr. 1 i 2 Głaskanie ud – pr. 2 Ruchy stóp – nóg – pr. 2 Przewracanie się (padanie) – pr. 1 Relaksacja – pr. 1 i 2
Program przeznaczony jest do pracy z dziećmi, które są bardzo niesprawne fizycznie lub z takimi, które potrzebują więcej czasu na wykonanie czynności.
